MELANCHOLIA.

Stilte

  

 

Ergens regeert de stilte. Het hoeft zelfs geen tra in een reusachtig woud te zijn. Geen stiltegebied. Maar ergens heeft de stilte het voor het zeggen. Desnoods huist de stilte in mijn hoofd. Zoals alleen de stilte dat kan. Stilte is behuizing.  Stilte is een onzichtbare spouwmuur tussen mijn oren. Soms wou ik dat ik nooit geluid had gekend. 

Stilte is de hardnekkige weigering van een muzikant om de noot teveel te spelen in de oortjes in mijn oor. Mark Hollis, zanger, ziel, stem en genie van het ter ziele gegane Talk Talk, kon en kan dat als geen ander: een overbodige noot in zijn broekzak laten zitten. The Blue Nile idem dito.

Stilte is kwetsbaar. Je kan ze niet verpakken of betonneren. Als kind moest ik ooit vijf minuten naar de  stilte luisteren van de meester van het zesde lager en alle gehoorde geluiden op een blad schrijven. Het stond vol. Die bewuste dag wist ik dat de stilte een illusie was, zeldzaam ook en net daarom ooit zou eindigen in een reservaat. Wat op de keper beschouwd lachwekkend is, want hoe kan je nu de stilte bezoeken zonder geluid te maken?

's Nachts in bed lukt het zelfs niet. Mensen plegen te ademen - ook in hun slaap - en adem is naast zuurstof ook een hoorbaar begrip.  

Stef Bos dwaalde toen hij zong over Breek de stilte. De stilte is altijd al gebroken geweest. Ze ligt levenslang aan scherven. Lijmen heeft geen zin. Iedereen trapt om de haverklap in het glas. Krak. Geluid daarentegen is veel machtiger en krachtiger. De geluidsboxen in een discotheek zijn de trechter van de ganzenkwekerij, waar eenden gans de nacht staan dansen op het ritme van de trommelvliezen.  Geluid is quasi onoverwinnelijk. Alleen jachtpiloten kunnen geluid het zwijgen opleggen als ze door de geluidsmuur heen breken. Mach 2, dat mag. 

De stilte verdraag je niet. Je laat ze waar ze is. Stilte hangt. Zoals mist. Zoals een slot. Met één verschil: je kan stilte niet vergrendelen.  Het steeds zeldzamer worden van de stilte is een sleutelprobleem.

 

Overkomst dringend gewenst

Mijn grootouders zaliger hadden net dezelfde. Het gebeurde wel vaker dat ze kopieergedrag vertoonden. Al wat knopjes had, was een gegarandeerde bron van ellende. Dus kwam er ook bij hen een televisietoestel van Philips in huis, weliswaar een veel duurder exemplaar dan dat van ons want, zei mijn grootvader - een onvervalste gierigaard nota bene - "alleen het duurste is goed genoeg en ik word gegarandeerd honderd jaar". Zo ging dat ten huize van het voorgeslacht langs moeders kant: het brood werd uit de mond gespaard, maar voor elektronische snufjes lag een blanco cheque klaar. Ook van Philips, en zelfs een exacte kopie van ónze geluidsdoos, was de radio die zes minuten per dag speelde. Het nieuws van twaalf uur 's middags - 3 minuten, eigenlijk alleen maar voor het weerbericht - en het nieuws van 17 uur - 3 minuten, op de keper beschouwd eigenlijk ook uitsluitend voor het weer. 

Datzelfde nieuws van vijf uur in de namiddag werd ook door mij bij ons thuis beluisterd (ik luisterde elk uur naar het radionieuws, maar dit geheel terzijde). Ik heb het zo vaak beluisterd als tienerjoenk in de jaren '80 dat het voor altijd in mijn geheugen gegrifd zal staan. Het was de tijd van Neem Je Tijd, een programma dat liep van vier tot zeven en gepresenteerd werd door de zoetgevooisde Lut Van Duffel die af en toe een lichte hap verkeersinformatie in de ether gooide. De obligate Welriekende Dreef. Aansluitend op het nieuws van vijf (met onder meer de nu nog steeds nieuwslezende Jan Van Dam, die onlangs zijn honderdtwintigste verjaardag vierde) las Lut enkele vaste rubrieken voor die vandaag niet meer bestaan. De prijzen op de markt van Anderlecht. Extra zware soepkippen en ander lekkers, toen meat nog geen murder was. De waterstanden ten behoeve van de scheepvaart. Opgehaalde schotbalken. De Moezel in Trier. De Neckar in Plochingen. Spraakwaterpoëzie, pure pret, een waterballet, gesproten uit de mond van Lut de sprekende nachtegaal.

Tot soms, heel af en toe, met name tijdens de maanden juli en augustus, Lut afsloot met een onheilstijding die al het voorgaande in de kiem smoorde. De familie Peeters, momenteel op reis in het zuiden van Frankrijk, wordt ervan verwittigd dat de grootmoeder overleden is. Overkomst (pauze) dringend (pauze) gewenst. 

Gewoon een weekend

Weekends zijn voor mij allemaal eender. Meestal duren ze twee dagen, soms drie. Lange weekends zijn gevaarlijk. Familiedrama's spelen zich significant vaker af tijdens lange edities, maar dit geheel en al en naar goede gewoonte terzijde. Waar ik eigenlijk toe wil komen, is het feit dat dit weekend om een of andere bizarre reden heelwat jeugdherinneringen heeft losgeweekt. Het is te zeggen, bizar en ook weer niet. Als je een roman leest die zich afspeelt in het Italië van midden jaren '80, dan kan je je aan een en ander verwachten. Vooral als die roman - Riportando tutto a casa van Nicola Lagioia - expliciet poogt om een accuraat tijdsbeeld op te hangen met aandacht voor de politieke, economische en sociale context. Zodoende zijn -tig jeugdherinneringen de voorbije dagen de revue gepasseerd. De moord op Aldo Moro. Een zonnige meiavond in het Brusselse Heizelstadion, waarbij 39 voetbalsupporters het leven verloren tijdens de Europacup 1 finale tussen Liverpool en Juventus. De ontploffing van het zevenkoppige ruimteveer Challenger, met de lerares Christa McAuliffe aan boord. De filmacteur Ronald Reagan die het tot president van de USA schopte. De Ferrari waarmee Gilles Villeneuve zich doodreed op het circuit van Zolder. Muziek. Stapels prachtige new wave. Robert Smith. Dead Can Dance. What She Said van The Smiths. Joe le Taxi van het fietsrekje Vanessa Paradis. Hongersnood en USA for Africa. Paul Young, de man met het eeuwige predicaat blanke soulstem. En ja, ook toen al Doxepina en Parmodalin. De paasboodschap van Wojtyla. Een topontmoeting in Maison Fleur d'Eau aan het meer van Genève tussen de Amerikaanse president en de secretaris-generaal van de Russische communistische partij, mijnheer Gorbatsjov. Donkey Kong. De Rubiks-kubus. De film Out of Africa. Alsof een en ander nog niet genoeg was, blijkt OHL nu ook met een fluitje van een cent te promoveren naar de hoogste klasse van het vaderlandse voetbal. OHL, ontsproten uit de fusie van de toenmalige dode mussen Stade Leuven, Daring Leuven en Oud-Heverlee. Ploegen waarvan ik sinds de alfabetisering minutieus de uitslagen opzoek in de maandagkrant. Ik heb ze alledrie nog in het moeras weten ploeteren, voor troosteloos lege tribunes, voortdurend het mikpunt van cynische awoert-roepers. Wat een weekend. Het wordt even te veel voor Corneel.  

Week

Het concept Goede Week is een onvervalste instinker. Het impliceert dat er 51 slechte weken in een jaar zijn. Might be. May be. Ik hou het liever kort en bondig. Tijd zonder predicaat. Een week is een week, that's it. Elke keer opnieuw. Het leven is een langspeelplaat, waarbij de naald van de platendraaier naar het gaatje afglijdt, soms smoothly, soms met bokkensprongen. Je hebt roekeloze exemplaren - 45-toerenplaten - en levensgenieters - elpees, dubbelaars en zelfs driedubbelaars. Het leven is zoals de best verkochte langspeelplaat uit de geschiedenis: een Thriller. En een plaat die crasht/scratcht is altijd een aanslag op het trommelvlies.

Weken. Manische maandag. Depressieve dinsdag. Waanzinnige woensdag. Dysthymische donderdag. Verstikkende vrijdag. Zinloze zater- en zondag. Dagen zijn perfect inwisselbaar. Vroeger, als onschuldig kind, had ik dat gevoel helemaal niet. Ik had favoriete en iets minder favoriete dagen. Woensdag. Favorietje. Halve schooldag en 's middags frietjes bij  oma. In de namiddag de Minibios op Nederland Twee. 's Avonds Spel zonder Grenzen. Dinsdag en donderdag. Less favo. Verbindingsofficieren in schapenvacht. Fijne zaterdag: uitslapen, broodjes, bad, na achten de vertrouwde stem van Kathy Lindekens, het métier van Jan Wauters. Zalige zondag: Ieder zijn Waarheid, sportnamiddag op tv, Van Pool tot Evenaar, Sportweekend, Made in Vlaanderen. Elke zondagnacht begon de miserie. De eerste optrekkende auto's voor het krieken van de dag, op gehoorafstand het almaar aanzwellende geruis op de E5. Nog geen fluisterasfalt voorhanden om de mensheid te doen indommelen. 

Nederigheid (Frank Boeijen Groep - Hoe verschrikkelijk ik ben)

Er staat een man in de spiegel
Die ik al heel lang ken
Hij kijkt me aan
En vraagt wie ik ben
Wat ik doe wat ik voel
Waar ik sta
Waarheen we gaan

Het is moeilijk te erkennen
Ik weet niet wat ik doe
Ik weet niet wat ik gedaan heb
En het doet er ook niet toe

Mijn herinnering bewaart
Wat ik niet vergeten wil
De minder leuke dingen
Verdwijnen diep binnenin

Waar geen mens komt
Waar het daglicht is verdwenen
Waar geen mens komt
Niemand komt te weten
Hoe ik werkelijk ben
Hoe verschrikkelijk ik ben

Men zei dat ik op zoek was
Naar iets dat niet bestond
Men zegt wel meer
Totdat ik het vond

Daarginds gaat de zon op
Die hier onder gaat
Het leven neemt een vlucht
Van wat ik achterlaat

Bescheidenheid (The National - Conversation 16)

I think the kids are in trouble
Do not know what all the troubles are for
Give them ice for their fevers
You're the only thing I ever want anymore
Live on coffee and flowers
Try not to worry what the weather will be
I figured out what we're missing
I tell you miserable things after you are asleep

Now we'll leave the silver city 'cause all the silver girls
Gave us black dreams
Leave the silver city 'cause all the silver girls
Everything means everything

It's a Hollywood summer
You never believe the shitty thoughts I think
Meet our friends out for dinner
When I said what I said I didn't mean anything
We belong in a movie
Try to hold it together 'til our friends are gone
We should swim in a fountain
Do not want to disappoint anyone

Now we'll leave the silver city 'cause all the silver girls
Gave us black dreams
Leave the silver city to all the silver girls
Everything means everything

I was afraid, I'd eat your brains
'Cause I'm evil

I'm a confident liar
Had my head in the oven so you'd know where I'll be
I'll try to be more romantic
I want to believe in everything you believe
I was less than amazing
Do not know what all the troubles are for
Fall asleep in your branches
You're the only thing I ever want anymore

Now we'll leave the silver city 'cause all the silver girls
Gave us black dreams
Leave the silver city to all the silver girls
Everything means everything

I was afraid, I'd eat your brains
'Cause I'm evil

 

 

Watergordijn

Van alle vier hou ik het meest van water. H₂O. Diwaterstofoxide. Oxidaan. Het was één van de allereerste woordjes Grieks die ik vanbuiten moest leren, ho hudoor. Ik ben een hydrofiel in hart en nieren, bij voorkeur warm tot heet water. Water brengt me vaak tot rust, zowel door ernaar te kijken, ernaar te luisteren alsook simpelweg te voelen. Ik geniet van de wijdse aanblik van een zee of een meer. Het stilstaand water in vijvers, het gesijpel in grachten en beken, het opborrelen van een bronnetje in een bos. Onbescheiden plassen op het wegdek die me natte voeten doen krijgen tijdens het joggen. Ook tijdens het lopen: een striemende kouwelijke regenvlaag in het aangezicht bij invallende duisternis, met de wind op kop. Het oppompen van water uit het koffiewachtbekken tot een aromatisch eindproduct, eindigend in stomend gehijg van een lege tank. Een symfonische regenbui op het golfplatendak van de veranda. Het urenlang nachtelijk nattikken van de straatstenen, terwijl het raam openstaat in de slaapkamer. Het geluid van watergordijnfijne waterslangdruppels die tapdansen op de pronte mastodontbladeren van pompoenplanten. De koeien die met hun snotsnuiten de tapkraan induwen en zich een waterintoxicatie slurpen. Het warme washandje in het aangezicht voor de ochtendspiegel. Het poetsen van de overgevoelige tanden met lauw water. Het hypnotiserende spoelbakwater bij de kapper. De luchtbelscheet in het ligbad, waarna bubbels aan het wateroppervlak verschijnen. De dobber van de visser op zondagvoormiddag die de waterspiegel doorklieft. Het oeverklotsen na de passage van een binnenschip. Het onvermoeibare gezwik van het watermolentje in een rosse tuin. Het uitwringen van een dweil door poetsvrouwhanden. Alles is water. Ik wil sterven op een waterbed.

A tribute to Johnny Cash

Ik ga niet rond de pot draaien. De dag dat Johnny Cash stierf, ben ik zelf in niet onaanzienlijke mate doodgegaan. Zoals zovelen ben ik pas laat van 's mans muziek gaan leren houden. Cash is een blijver in mijn leven, ook na zijn dood. Ain't no grave can hold my body down. The Johnny Cash Project is een wondermooi initiatief ter ere van de grootmeester. Iedereen die dat wil, kan een tekening maken die verwerkt wordt in de nieuwe clip van de song Ain't No Grave. Het voorlopige resultaat is hieronder te zien. Blijf kijken tot het einde. De muziekclip is wondermooi.

Hoofdblikken

Dat hoofd van me dat er niet uitziet met dat opzichtige antennepark. Indrukken, impressies, instinctief aanvoelen. Dingen opmerken die de meeste anderen niet zien. Horen, zien, voelen, ruiken, altijd een en/en-verhaal. Stil blijven staan bij elk ogen-blik. Tutto e subito. Een dode vogel ten grave dragen. Uren blijven staren uit een raam. Wakker liggen, vaak wakker liggen maar niet in staat zijn op te staan. Altijd wel ergens een kwaaltje meeslepen. Gevoelige tanden. Plots gewoonweg zomaar huilen. Verlangen naar de nacht, de duisternis. Compleet van de kaart zijn door de aanblik van een berg. Alle besef van tijd en ruimte verliezen door het vluchtige opsnuiven van het parfum van een toevallige passante. Tranen wegpinken bij het lezen van een prachtige zin of filmscène. Een vileine zenuw die te pas en te onpas de onderrug gijzelt op steeds dezelfde minuscule plek. Akelig dromen over en masse uitvallende tanden. Vervolgens en plein public met de mond vol tanden staan. Zoiets. Ongeveer.

LIGHTS - Directed by Yoann Lemoine from Yoann Lemoine on Vimeo.

Give us a little love

Ik ken Fallulah niet, al gaat er naar verluidt een Deense schone achter schuil. Het liedje Give us a little love heeft zelfs een vrij hoog pff-gehalte. Wat trekt er mij dan zo in aan? De clip. Een spervuur aan binnenkomende indrukken teistert mijn radar als ik ernaar kijk. Monochroom en toch enorm kleurrijk. Figuranten die geen rol spelen maar zichzelf zijn. De omfloerste allusie en suggestie van geheime vriendschappen en relaties, overspel en verraad. Tintelend spel van licht en schaduw, close-ups en profiling. Spontane lachjes, kraaienpootjes, onweggeschminkte oneffenheden. Colourless is more.

FALLULAH - GIVE US A LITTLE LOVE from martin de thurah on Vimeo.